Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2010

Castle of purity - Arturo Ripstein vs Κυνόδοντας - Γιώργος Λάνθιμος

Πέτυχα το El castillo de la pureza εντελώς τυχαία να βολοδέρνει μέσα στον παγκόσμιο ιστό και γνωρίζοντας το όνομα του Ripstein έπεσα αμέσως με τα μούτρα στην καταβρόχθισή του. Εξεπλάγην με τη θεματική της ταινίας που δεν είναι άλλη από αυτή του Κυνόδοντα του Λάνθιμου.
Δεν έτυχε να ακούσω κανένα σχόλιο για το Castle of purity όσο παιζόταν ο Κυνόδοντας τον οποίο είχα δει και μάλιστα στον κινηματογράφο οφείλω να ομολογήσω σαν μια προσπάθεια στήριξης των σοβαρών ελληνικών ταινιών.
Και στις δύο ταινίες το ζευγάρι έχει πάρει την απόφαση να μεγαλώσει την οικογένειά του αποκλεισμένη από τον υπόλοιπο κόσμο. Και στις δύο περιπτώσεις ο πατέρας είναι ο μόνος ο οποίος έχει επαφή με τον έξω κόσμο ενώ η μητέρα με τα τρία παιδιά τους έχουν διαμορφώσει ένα δικό τους μικρόκοσμο μέσα στο σπίτι που τρέφεται από τον φόβο προς την κοινωνία και τους κινδύνους που ελοχεύουν μέσα σε αυτήν.
Η έμφυτη περιέργια του ανθρώπου για το άγνωστο, οι σεξουαλικές ορμές των κοινωνικά αποκλεισμένων παιδιών, η καταπίεση μέσα στην οικογένεια και η παθογένεια των καταστάσεων και των προσωπικοτήτων είναι κοινά θέματα που απασχολούν και τις δύο ταινίες. Στο σημείο αυτό να τονίσω ότι το Castle of purity γυρίστηκε το 1973 ενώ ο Κυνόδοντας το 2009. Αν νομίζετε ότι ανέφερα όλα αυτά προκειμένου να προβώ σε μια αυστηρή κριτική απέναντι στον Λάνθιμο εκτοξεύοντας κατηγορίες για αντιγραφή ή και κλέψιμο ιδεών κάνετε λάθος.
Αναφέρω όλα αυτά για να συγχαρώ τον Λάνθιμο που έκανε μια ταινία αντάξια να συγκριθεί με την ταινία του Ripstein αντιμετωπίζοντας το ίδιο θέμα από τελείως διαφορετική οπτική γωνία δίνοντας στο έργο του άλλη φιλοσοφική κατεύθυνση από αυτή του Ripstein.

O Ripstein εστιάζει στην παθολογία του καταπιεστή πατέρα θέλοντας να δώσει μια εξήγηση του αποκλεισμού. Κάνει ένα σχόλιο πάνω στην υποκρισία της κάθε μορφής υλικής και πνευματικής εξουσίας καθώς ο πατέρας ο οποίος θέλει να σώσει τα παιδιά του από την κακία και την σαπίλα του κόσμου, αποδεικνύεται ο πιο σάπιος και κακός άνθρωπος από όλους, ενώ προκειμένου να κρατήσει την θέση εξουσίας του και την εφαρμογή των κανόνων που θέτει δεν διστάζει να υιοθετήσει ακραίες συμπεριφορές.
Ο Λάνθιμος από την άλλη εστιάζει στην επίδραση που έχει η επίδειξη μιας τέτοιας συμπεριφοράς από την πλευρά της εξουσίας (βλέπε γονείς) στην ψυχολογία των παιδιών. Θεωρεί σαν δεδομένη την αναζήτηση του Ripstein σχετικά με τους λόγους του εγκλεισμού από την πλευρά των γονέων και αναζητά τον αντίκτυπο στους υποτελείς, δηλαδή τα παιδιά. Οι γονείς μοιάζουν κανονικοί (δεδομένων των περιστάσεων πάντα, μην τα ισοπεδώσουμε και όλα) ενώ η παθολογία των καταστάσεων και των συμπεριφορών εντοπίζεται στα παιδιά. Αποδομείται η κοινωνική επιμόρφωση δείχνοντας πόσο διαφορετικά μπορεί να φαντάζουν ακόμα και οι λέξεις ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο ο καθένας ζει. Πώς η υποτέλεια διαμορφώνει χαρακτήρες και τι θέση έχει μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον ένα ανήσυχο πνεύμα.
Προτείνω ανεπιφύλακτα την θέαση και των δύο ταινιών και μάλιστα σε κοντινό χρονικό διάστημα για να γίνει η σύγκριση. Σταματάω εδώ γιατί θα μπορούσα να γράφω σελίδες ολόκληρες.

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Δεν έχω δει την ταινία του Ripstein αλλά θυμάμαι μία αναφορά επί του θέματος <a href="http://cinematv.wordpress.com/2009/10/19/t%CE%B1%CE%B9%CE%BD%CE%AF%CE%B5%CF%82-%CE%BF%CE%BA%CF%84%CF%8E%CE%B2%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82/>εδώ</a>

Όπως και να έχει δεν το θεωρώ τόσο εγκληματικό να "κλέψει" καποιος μία κεντρική ιδέα και να χτίσει πάνω σε αυτή

Ανώνυμος είπε...

Κάτι πήγε στραβά στο html :)
Όπως και να έχει είχε αναφέρθεί κάτι για σύγκριση των δύο ταινιών στο cinematv.wordpress.com

King Ink είπε...

Εννοείτε ότι όχι μόνο εγκληματικό δεν είναι αλλά και επιθυμητό εφόσον γίνεται με τέτοιο τρόπο όπως στον Κυνόδοντα, όπου δεν μου φάνηκε καν για κλέψιμο αλλά για έμπνευση από τον Ripstein.

jazzu4ia! είπε...

...τι λέτε ρε μάγκες τώρα;;;;
...η κεντρική ιδέα ( το πιο δύσκολο για ένα καλλιτέχνη που οφείλει να είναι πρωτότυπος) ειναι κλεμένη...
...αρκετές σκηνές ( που κάνουν την ταινία του Λάνθιμου να δείχνει εμπνευσμένη + πρωτότυπη) είναι ξεπατικούρα, και σείς μου λέτε ότι έχτισε κλπ...
...κοινός αντιγραφέας είναι και θα έπρεπε παντού να αναφέρει τον πρωτότυπο δημιουργό + ότι είναι remake...

King Ink είπε...

jazzu4ia! συγγνώμη για την καθυστερημένη απάντηση αλλά τώρα τελευταία το είχα παραμελήσει το blog.
Tο ότι είναι remake εννοείται ότι θα έπρεπε να το αναφέρει. Τουλάχιστον έκανε μια σοβαρή δουλειά και όχι απλή αντιγραφή όπως είναι τα περισσότερα remake.

Ανώνυμος είπε...

"Οι καλοί καλλιτέχνες αντιγράφουν.
Οι μεγάλοι καλλιτέχνες κλέβουν!"
Pablo Picasso

Ανώνυμος είπε...

Ας σταματήσει επιτέλους αυτό το παραμύθι με τους "Καλλιτέχνες".Δεν υπάρχουν. Υπάρχουν μόνο ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ με πρωτότυπες ιδέες. Όλοι αυτοί που αριστούργημα το ανεβάζουν, αριστούργημα το κατεβάζουν δεν έχουν δει καμία άλλη ταινία???? Ποτέ τους? Με το 1/3 και λιγότερο των χρημάτων που ξοδευτηκαν για τον ΚΝΔ έχουν γυριστεί ταινίες που ο κ. Λάνθιμος δεν θα καταφέρει να γυρίσει ποτέ του. Τι να θαυμάσω στον ΚΝΔ? Τον λασπώδη φωτισμό? Τις κάκκιστες ερμηνίες από ηθοποιούς που σίγουρα μπορούσαν να δώσουν πολλά παραπάνω? Η την πρωτοτυπία του σεναρίου? Ο Βασιλιάς είναι γυμνός, θα το δούμε ποτέ να πάμε παρακάτω, και επιτέλους, θα σταματήσουμε να ανακυκλώνουμε τη διαστροφή και τα άρρωστα δείγματα της κοινωνίας μας και να παράξουμε κάτι πιο δημιουργικό? "Τότε τας πόλεις απόλλυσθαι, όταν μη δύνωνται τους φαύλους από των σπουδαίων διακρίνειν." (Αντισθένης). Κύριοι και κυρίες, μπορώ να επιχειρηματολογήσω εναλυτικότερα, αλλά βαρέθηκα πια, και μιλώ ταπεινά σαν δημιουργός ο ίδιος. ένα παράδειγμα θα σας πω: Ο Φίλιππος Κουτσαφτής ΔΕΝ πηγε για όσκαρ. Δεν προβάλλεται η ταινία του στα δημοτικά σχολεία, πραγμα που θα έπρεπε. Και δεν του φίλησαμε τα χέρια και του φτιάξαμε ένα αγαλμα (πετώντας στα σκουπίδια τις "Βρωμοκεραίεες" που έχουν για γλυπτά στην πλ. Ομονοίας) δημιουργησε ένα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ. Βλέπεις δεν ασχολήθηκε με το θέμα της αιμομοιξίας, αλλά με θέματα που οι αστικοί και ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΙ ψευτοκουλτουριάρηδες μάλλον δεν κατάλαβαν ποτέ. Σας φιλώ στα μούτρα, ευχαριστώ για τη φιλοξενία.

King Ink είπε...

Πάντα ευπρόσδεκτος ανώνυμε.
Είναι απόλυτα κατανοητό να μην σου αρέσει μια ταινία. Αυτή όμως είναι και η μαγεία της τέχνης. Είναι καθαρά υποκειμενική με αποτέλεσμα ο κάθε άνθρωπος να μπορεί να επιλέξει τι πραγματικά του ταιριάζει και του αρέσει. Καλύτερα να μην αναλωνόμαστε λοιπόν σε χαρακτηρισμούς αυτών που έχουν διαφορετικά γούστα.
Η ατμόσφαιρα της ταινίας ήταν για μένα ένα από τα υπέρ της ταινίας, ενώ και τις ερμηνείες τις βρήκα ταιριαστές στην μη προσαρμοσμένη στην πραγματικότητα προσωπικότητα των ηρώων.
Δεν την θεωρώ αριστούργημα αλλά είναι σίγουρα μια πολύ καλή ταινία, τουλάχιστον για τα δικά μου δεδομένα.
Η επιτυχία της ταινίας δεν προήλθε από την προώθησή της, αλλά από το περιεχόμενό της, που προφανώς άγγιξε πολλούς εκεί έξω. Επομένως γατί να μην αποδεχθούμε και να επιβραβεύσουμε την επιτυχία της;
Συμφωνώ πάντως ότι η Αγέλαστος Πέτρα είναι από τις κορυφαίες ελληνικές ταινίες και ένα πραγματικό αριστούργημα. Κρίμα που δεν είχε την αρμόζουσα στην αξία της υποδοχή και από τα διεθνή φεστιβάλ.