Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

Woman in the Dunes - Hiroshi Teshigahara 1964


Κλασική πλέον ταινία του Ιαπωνικού κινηματογράφου, έχει αυτήν την αλληγορική υπόνοια που καθιστά την ταινία διαχρονική και αντάξια της φήμης της.
Λέω αλληγορική υπόνοια, γιατί η αλληγορία που περιέχει δεν είναι ευδιάκριτη. Υπάρχει αλλά δεν ξέρεις που ακριβώς να την τοποθετήσεις και προς ποια κατεύθυνση να την στρέψεις. Αυτό το επίτευγμα πάντως έχει την μαγεία να επιτρέπει στον κάθε άνθρωπο να αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο την ταινία αυτή, γεγονός που συμβάλει ακόμα περισσότερο στην αξία της.
Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ταινία σανμια ιδιαίτερη ερωτική ιστορία ανάμεσα σε έναν ερασιτέχνη εντομολόγο που πάει στην έρημο για να αναζητήσει έντομα και μια γυναίκα του χωριού που αρχικά τον φιλοξενεί. Η ιστορία βέβαια είναι πολύ πιο πολύπλοκη. Η γυναίκα έχει αναλάβει ένα δύσκολο και αέναο έργο, να φτυαρίζει
καθημερινά την άμμο προκειμένου να μην βυθιστεί σε αυτήν το σπίτι της το οποίο βρίσκεται στους πρόποδες ενός τεράστιου αμμόλοφου. Το έργο αυτό θυμίζει την τιμωρία του Σίσυφου καθώς θα πρέπει να συνεχίζεται συνεχώς ώστε να διακοπεί η επεκτατική τάση της άμμου. Για να την βοηθήσουν στο έργο της αυτό οι υπόλοιποι χωρικοί φυλακίζουν τον εντομολόγο στο σπίτι της με μόνη διέξοδο διαφυγής από τον λάκο στον οποίο βρίσκεται το περιτριγυρισμένο από άμμο σπίτι, μια ανεμόσκαλα που όμως έχουν αφαιρέσει. Θεωρούν ότι είναι ένα δώρο αυτό προς την γυναίκα που έχει αναλάβει το καθήκον να κρατάει την άμμο προκειμένου να μην καταπιεί στη συνέχεια και το υπόλοιπο χωριό.

Απομακρυσμένοι λοιπόν μέσα σε αυτό το φρούριο από άμμο παρακολουθούμε τις αλλάγές στην ψυχοσύνθεση του άντρα και την σταδιακή αλλαγή της νοοτροπίας του και τελικά του τι θεωρεί σαν λόγο και κινητήρια δύναμη της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ταινία όμως δεν έχει μόνο δύο πρωταγωνιστές αλλά τρεις, με την άμμο να παίζει έναν πολύ σπουδαίο ρόλο στην ιστορία, να αντιμετωπίζεται μάλιστα από τον σκηνοθέτη σαν κάτι ζωντανό. Της δίνει χαρακτήρα μέσα από την εκπληκτική σκηνοθεσία του, αφήνοντάς της να εκπροσωπεί, ανάλογα με το τί ήθελε να δείξει, άλλοτε το σεξουαλικό πάθος, την οικειότητα, την αρρώστια ή την απειλή. Μοιάζει σαν η άμμος να καθοδηγεί τις αντιδράσεις των ηρώων και να τους τιμωρεί όταν παραστρατούν.
Η επιβλητική μουσική και η εκπληκτική σκηνοθεσία του Teshigahara δημιουργούν μια σκοτεινή σουρεαλιστική ατμόσφαιρα που σε παρασέρνει στην δίνη της. Δε ήταν άλλωστε τυχαίο ότι ήταν τόσος ο ενθουσιασμός για την σκηνοθεσία του που οδήγησε ακόμα και σε υποψηφιότητα για Oscar σκηνοθεσίας το 1965 γαι τον Teshigahara αν και Ιάπωνας σε Ιαπωνική παραγωγή.

Ο μόνος λόγος που δεν μπαίνει η ταινία αυτή στην λίστα με τις αγαπημένες μου ιαπωνικές ταινίες (αν υπήρχε κάτι τέτοιο) είναι ότι έχουν γυριστεί τόσα αριστουργήματα στο Νησί του Ανατέλλοντος Ηλίου που δεν ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις στο τέλος.

4 σχόλια:

tentas είπε...

aristourgima

King Ink είπε...

Καλοσόρισες στο blog tentas. Όπως καταλαβαίνεις δεν μπορώ να διαφωνήσω με την αξιολόγησή σου. Πρέπει να δω και καμιά άλλη ταινία του τώρα που το σκέφτομαι

Chris Karpis είπε...

Εκ-πλη-κτι-κή ταινία !
Πολύ ωραίο το κείμενό σου, πολύ εύστοχος ο παραλληλισμός με το Σίσσυφο, και πολύ καυλιάρα η πρωταγωνίστρια ! Πού να ήταν και όμορφη δηλαδή !

King Ink είπε...

Ναι, δεν είναι;!
To ανεμοδαρμένο της κορμί είναι από τα ατού της ταινίας. Έχει μια άγρια ομορφιά πάντως.