Enter the void - Gaspar Noe 2010

Κάθε ταινία του φαντάζει σαν ένα προσωπικό του στοίχημα με την 7η τέχνη. Το αν τελικά το κερδίζει ή το χάνει είναι μια καθαρά προσωπική υπόθεση του καθενός γιατί αυτό προστάζει άλλωστε ο κινηματογράφος του Noe. Οι ταινίες του είναι δύσκολες, απαιτητικές, προκλητικές, πειραματικές ως ένα βαθμό, γεγονός που τις καθιστά αντικείμενο λατρείας ή απέχθειας από το κοινό τους. Όντας ένας μεγάλος υποστηρικτής του κινηματογράφου του Noe, για ακόμα μια φορά έμεινα ενθουσιασμένος μετά την εκπληκτική κινηματογραφική εμπειρία που μου προσέφερε.
Αγαπημενα θέματα του Noe όπως η χρήση ναρκωτικών και αποκαλυπτικές σκηνές σεξ δεν θα μπορούσαν να λείψουν φυσικά απο την νέα του δημιουργία. Στο Enter the void όμως τα ναρκωτικά δεν είναι ένα στοιχείο του σεναρίου αλλά η ίδια η ταινία, η οποία είναι γυρισμένη με τέτοιον τρόπο που βάζει τον θεατή μέσα στο τριπάκι που βιώνει ο πρωταγωνιστής.
Ήδη από τους τίτλους αρχής ο Noe μας προιδεάζει για τον ρυθμό και το ύφος της ταινίας, παρουσιάζοντας μια γρήγορη μίξη χορευτικής μουσικής και ταχέως εναλλασσόμενων πολύχρωμων εικόνων. Είναι γυρισμένη σε "πρώτο πρόσωπο" καθώς βλέπουμε τα πάντα μέσα από τα μάτια του του Oscar, του πρωταγωνιστή, και παρακολουθούμε την εξέλιξη της τελευταίας βραδιάς της ζωής του. Ο Oscar είναι μικροέμπορος ναρκωτικών στο Τόκυο και ζει με την αδερφή του Linda που δουλεύει σαν στρίπερ. Έντονοι ρυθμοί, δυνατή μουσική και ναρκωτικά δημιουργούν μια άκρως εντυπωσιακή ατμόσφαιρα για τον θεατή φέρνοντας στο νου φυσικά και το εκπληκτικό video clip των Prodigy Smack my bitch up, που και αυτό είναι γυρισμένο με τον τρόπο αυτό. Το πραγματικό τριπάκι όμως ξεκινάει μετά τον θάνατο του Oscar, οπότε και υποτίθεται ότι πλέον βλέπουμε τα πάντα μέσα από την ψυχή του που ίπταται πάνω από το Τόκυο παρακολουθώντας τις εξελίξεις γύρω από τον θάνατό του αλλά και τις ζωές των γύρω του και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν αυτήν την κατάσταση.
Σαν να ζούμε μαζί με τον Oscar μια μεταθανάτια εμπειρία, κάνουμε μαζί του ένα υπνωτικό ταξίδι στο Τόκυο αλλά και τις αναμνήσεις του Oscar. Μεταφερόμαστε μπρος και πίσω στον χρόνο χωρίς τάξη και συνέχεια, όπως άλλωστε λειτουργούν οι αναμνήσεις. Με έναν άκρως ενδιαφέροντα οπτικά και αφηγηματικά τρόπο λοιπόν μαθαίνουμε όλα τα στοιχεία που μας βοηθάν να ταυτιστούμε ακόμα περισσότερο με τον πρωταγωνιστή και να νοιώσουμε τα έντονα συναισθήματά του. H αλλαγή της θέσης της κάμερας από το πρώτο πρόσωπο σηματοδοτεί και το περασμα αυτό, καθώς τώρα μαζί με τον Oscar ακολουθούμε κατά πόδας τον εαυτό του μέσα σε αυτό το ταξίδι στο παρελθόν του. Το τέλος είναι άκρως φιλοσοφικό προσπαθώντας να οδηγήσει τελικά τον προβληματισμό μας σε αρχετυπικά ερωτήματα για την ζωή και τον θάνατο.
Μπορεί κάποιος να θεωρήσει ότι η ταινία κρύβει ακόμα και θεολογικές ανησυχίες μιας και άλλωστε υποτίθεται ότι ακολουθούμε την ψυχή του Oscar. Είναι υπόθεση του καθενός πως θα ερμηνεύσει αυτήν την παράμετρο της ταινίας. Εγώ δεν ασχολήθηκα καθόλου με το θεολογικό κομμάτι της υπόθεσης, όντας ένα θέμα που δεν με απασχολεί. Την είδα περισσότερο σαν μια παραισθησιογόνα οπτική πάνω στην κινηματογραφική αφήγηση, που οδηγεί όμως σε έντονα φιλοσοφικά ερωτήματα.
Η σκηνοθεσία του Noe είναι φυσικά εκπληκτική. Τα υπέροχα travelling της κάμεράς του που έχουν χαρακτηρίσει και τις υπόλοιπες ταινίες του, στο Enter the void αποτελούν το μεγάλο ατού της ταινίας, υπαγορεύοντας τον ρυθμό της ταινίας και την υπνωτική της ατμόσφαιρα. Το μόνο μικρό της ελάττωμα είναι ίσως η μεγάλη της διάρκεια. Είναι πολύ δύσκολο να κρατήσεις έναν τέτοιο υπνωτικό ρυθμό εναλλασσόμενο από έντονες σκηνές για δυόμιση ώρες. Ο Noe το πέτυχε οριακά και πάνω που πήγαινα να σκεφτώ ότι μπορεί να με κουράσει λίγο, με ξανατραβούσε μεσα της. Δεν είμαι όμως και ο πιο αντικειμενικός κριτής του Noe, όντας μεγάλος οπαδός του, με αποτέλεσμα να φοβάμαι λίγο την αντίδραση του κόσμου ως προς την διάρκειά της.
Αποτελεί αναμφίβολα μια από τις ταινίες της χρονιάς για μένα.